درمان زانو درد
برای اینکه درمورد درمان زانو صحبت کنیم، اول با خاطرات شروع کنیم:
دقیقا نمیدونم چه سالی بود، ولی تازه کنکور داده بودم و به شدت تمایل داشتم بشینم همه فیلمای دنیا رو ببینم. میدونید چه جور احساسیه.
همون موقعا یه فیلمی به اسم سرگذشت بنجامین باتن عرضه شده بود و موضوعش روشنیده بودم و برام جالب بود.
یه شب با اینترنت ای دی اس ال اونموقع گذاشتم دانلود بشه و فردا صبحش نشستم ببینم.
ابتدای فیلم:
یه نوزاد به دنیا میاد و اونقدر زشت هست که هیچ کسی باورش نمیشه. زشت معمولی نیست. پیره.
فیلم که جلو و جلوتر میره میبینیم که این بچه با بزرگتر شدنش به جای پیر شدن جوون میشه.
اوایل زندگیش با عصا راه میره و زانو درد و آرتروز و هرچی فکرشو بکنید داره. بعد کم کم سلامت میشه.
حالا از فیلم بگذریم، اگر دوست داشتید خودتون تماشا کنید.
موضوعی که میخوایم بهش بپردازیم، مصدومیت های فیزیکیه که در طول زندگی دچارشون میشیم.
با شنیدن کلمه ی مصدومیت شاید یاد کریستیانو رونالدو و زلاتان افتاده باشید و فکر کنید مصدومیت که به من مربوط نمیشه. بلکه اینطور نیست. مصدومیت های فیزیکی در طول زندگی برای همه ما رخ میده. مامانبزرگ منم مصدومیت داشت. زانوهاش از بین رفته بود. هیچوقتم فوتبالیست نبود. در طول زمان اینطوری شده بود.
و از قضا اینجا میخوایم در مورد مصدومیت هایی عمومی که برای همه ما، پیر و جوون، کوچیک و بزرگ، کارمند و بیزنس من و همه و همه رخ میده صحبت کنیم. مصدومیت هایی که تجربه ی زندگی رو برامون از شیرین به کم شیرین تبدیل میکنه. سپس، از این آسیب ها، رو به عقب بریم. برعکس که بریم میرسیم به سلامتی.
پس باید ببینیم که چه اتفاقی میوفته که بدنمون فرسوده میشه یا آسیب میبینه، بتونیم فرایندش رو معکوس کنیم.
پس با من همراه بشید.
بروز زانودرد و عواقب احتمالی
اگر فرض کنیم خدایی ناکرده بعد از صد و بیست سال و اندی احساس کنید زانو درد دارید،
به کمک بچه ها و نوه نتیجه ها به پزشک نیمه حاذقی مراجعه می کنید و ایشون بعد از بررسی عکس های رادیوگرافی و سایر، به شما میگه کشکک زانوی شما غضروفش ساییده شده و همین باعث میشه موقع راه رفتن و به خصوص بالا و پایین رفتن از پله ها سایر فعالیت هایی که به خم کردن زانو مرتبط میشه، دچار درد بشید. کاریش هم نمیشه کرد.چه میکنید؟
(حالا این پزشک چون نیمه حاذق بود این رو صادقانه به شما گفت وگرنه سایر پزشک ها ناحاذق هستند و شما رو به دردسر مصرف دارو و تزریقات مختلف توی مفصل و غیره و غیره مینداختنن و سر پیری مدام زابراه میشدین، نهایتش هم در بهترین حالت و با بهترین نوع تزریق و مداوای گرون قیمت، درد زانوتون برای مدتی ساکت میشد ولی درمان نمیشدین درنتیجه بعد از مدت کوتاهی با صدای بلندتری فریاد میزدین)
در اون زمان اگر به من مراجعه کنید، چون شخصیت اصلی داستان خودم هستید میتونم برتون گردونم به زمان گذشته تا بتونید از بروز این عارضه پیش گیری کنید.
بیاید برگردیم به گذشته و یه سری خاطرات تون رو مرور کنیم (لحن ملامت گر این بخش رو به شوخی درنظر بگیرید، حقیقتن فازمون ملامت نیست بلکه مداواست)
عوامل تاثیرگذار بر ایجاد درد زانو
بیایید برای خالی نبودن عریضه بگوییم، عوامل متعددی در بروز زانو درد تاثیر گذارند که به برخی از آنها در قالب مرور خاطراتمان اشاره میکنیم.
تاثیر پای پوش نامناسب بر درد زانو
اگر خانوم هستید؛
یادت میاد قفلی زده بودی روی کفش پاشنه بلند؟ هر شب هر شب مهمونی و کفش پاشنه بلند رو یادته؟ جیک جیک مستون یادته؟
کفش پاشنه بلند باعث میشه پاهای شما ویژگی مکانیکی خودش رو از دست بده. این ویژگی که ازش صحبت میکنیم، خاصیت ضربه گیری پاها در برابر نیروی وارده از طرف زمین به سمت اعضای اسکلتی بدنه. زانو ها هم همین ابتدای راه قرار دارند و با پوشیدن کفش پاشنه بلند، ماکزیمم نیروی ممکن از طرف زمین، مستقیم و اول از همه به زانوها وارد میشه. همین باعث میشه که استخوان ساق و ران پا، مثل چکش به کشکک و به همدیگه ضربات ریز و درشت وارد کنند. پوشیدن این کفش ها حتی اگر برای مدت کوتاه آسیب به خصوصی به زانو وارد نکنه ولی ساختار اسکلتی رو تغییرات جزیی می ده که همین انحرافات جزیی وقتی در گذر زمان قرار میگیرند، ذره ذره غضروف مفصل زانو رو از بین میبرند. پس بهتره تا حد ممکن کفش های پاشنه بلند رو داخل کمد نگه داریم.
اگر آقا هستید؛
یادتونه کفش نوک تیز با کفی خشک و نامنعطف میپوشیدین که سر کار و توی مهمونیا خفن به نظر برسید؟ بفرما. همینو میخواستی؟
کفش های نوک تیز هم خاصیت ضربه گیری پنچه های پا رو کاهش میدن و در ساختار حرکتی هنگام راه رفتن تغییرات به ظاهر جزیی ایجاد میکنند که گذر زمان این جزیی ها را به کلی درد تبدیل میکنه.
در نتیجه، کفش های خود را راحت انتخاب کنید و کفش های راحت برای خود انتخاب کنید.
به ادامه مرور خاطرات بپردازیم …
تاثیر انحرافات اسکلتی بر درد زانوها
یادتون میاد چقدر بهتون تمرینات آسون و متنوع میدادم که زانوی ضربدری خود را بهبود بخشید؟
یادتون میاد چقدر تااکید میکردم کف پاهاتون را مراقبت کنی، نرمش بدین، ورزش بدین؟
زاویه کیو، زاویه ی بین خط مستقیم کشک تا لگن و خط مورب قسمت کناری لگن تا کشکک زانوست که وقتی این زاویه از حد معینی بیشتر بشه (۱۷ درجه)، پای فرد در دسته ی زانوی ضربدری یا ولگوتیک قرار میگیره. این انحراف اسکلتی موجب انحراف در مکانیک حرکتی مفصل زانو میشه به نحوی که میزان برخورد استخوان ران با کشکک بیشتر شده و فرسایش لایه ی غضروفی پشت کشکک و روی استخوان ران بیشتر و سریعتر میشه.
همچنین کف پای صاف و یا متمایل به درون، تاثیر مشابهی بر عملکرد مکانیکی زانوها خواهد داشت که هرچند در کوتاه مدت جزیی به نظر برسند ولی در نیمه دراز مدت، آسیب زا و دردناک خواهند شد.
عمومی ترین و بهترین راهگار برای پیشگیری و بهبود این انحرافات، تقویت عضلات اطراف لگن به خصوص کشنده های خارجی ناحیه باشن هستند. حرکاتی مثل clam shell که عضلات گلوتیوس را تقویت میکنند. عضلاتی که استخوان ران را رو به بیرون در محل مناسب خود فیکس کرده و ثبات میدهند، لذا فشار وارده به زانو و به کف پا کاهش یافته و فضا برای بهبود فرم به آنها میدهد.
باز هم به مرور خاطرات برگردیم …
تاثیر نشستن های طولانی بر زانو درد
دوست عزیز من که در صد و بیست سالگی خدایی ناکرده زانو درد داری، خاطرت هست ساعت های طولانی روی صندلی مینشستی و بعد از این ساعتات، یکباره از جا بلند نیشدی و به سمت اشپزخانه یا دستشویی شتابان میرفتی؟ بفرما، تحویل بگیر. درد زانو خدمت شما.
زمان های طولانی نشستن، وضعیت لیگامنت ها و تاندون های مفصل زانو رو به شکلی که نباید دربیاره درمیاره و بخاطر طولانی بودنش، در این وضعیت تثبیت شون میکنه. یعنی عادتشون میده. لیگامنت ها و تاندون ها کشیده میشن و این کشیدگی غیر پویا باعث ضعفشون میشه. یعنی خاصیت کشسانی شون رو ازشون میگیره و بیشتر شبیه به یک طناب نیمه ضخیم ولی کم جون تبدیل میشن.
کم جون شدن این لیگامنتها باعث میشه نسبت به حرکت بی تفاوت باشند. بعنوان مثال اگر یک لیگامنتی قرار بوده موقع چرخش مفصل زانو، در جهت ثبات دادن، به عدم چرخش تلاش بکنه، دیگه تلاشی نمیکنه. از همین رو مفصل زانو که متشکل از کشکک، استخوان ران و استخوان ساق پاست، با احتمال و آزادی عمل بیشتری حرکات خطا انجام میده. گرجه این خطاها به ظاهر اونقدر جزیی هستند که در کوتاه مدت کک مون نمیگزه، ولی اثر زمان رو دست کم نگیرید. همین خطاهای جزیی بعد از صد و بیست سال عمر با برکت، چشم های شما رو از درد، تنگ میکنند. خدایی ناکرده.
پس نشستن های طولانی را بکاهید و در میان مدت زمانهای نشستن تمرینات مختصری برای پاهای خود درنظر داشته باشید.
بریم سراغ دفترچهی جادویی خاطرات …
تاثیر ضعف عضلات بر زانو درد
عزیز دلم، یادت هست چقدر تمرینات کوتاه و متنوع برات گذاشتم که تحرک کنی و عضلات تو تقویت کنی؟ ما رو با ست دستت از روی صفحه گوشی اسکرول میکردی و رد میشدی فکر میکردی برا خودم میگم. بفرما، من میخواستم همین زانو درد پیش نیاد دیگه.
کم تحرکی و عدم فعالیت هدفمند ورزشی باعث ضعف عضلات میشه و یکی از دلایل اصلی درد زانو و کشکک، ضعف عضلات ران پا و به طور ویژه عضله ی وستوس مدیالیس هست.
این عضله که در قسمت درونی ران پا قرار داره (نزدیک به پای دیگه)، وظیفه ی حفظ ثبات کشکک زانو در هنگام حرکت رو به عهده داره. وقتی این عضله تنبل بشه، کشکک را به حال خودش میذاره و کشکک هم وقتی فضا رو آزاد میبینه، موقع حرکت برا خودش به چپ و راست تاب میخوره و باز هم هرچند جزیی تاب میخوره ولی در دراز مدت مثل زانوی مامانبزرگ من میشه که کشکک کامل سابیده شده و تاب تاب عباسی میکنه و دردش برا منه.
پس ازتون خواهش میکنم تقویت عضلات ران و لگن رو جدی بگیر.
دیگه مرور خاطرات تا همین جا کافیه. یک مورد به خصوص دیگه هم هست که مربوط به کسانی میشه که عمل جراحی یا آسیب زانو داشتن و بعد از اون به خوبی ریکاوری نکردن. نسخه برای شما هم همون تمریناتیه که به سایر موارد پیشنهاد شد.
تمریناتی که گفتم رو انجام بدین و خودتونو سرزنش نکنید، حتی توی صد و بیسات سالگی هم با تمرین مستمر میتونید شرایط رو به نفع خودتون تغییر بدین. پس دیگه این فرصت رو از دست ندین.
با سلامت فول ورزش کنید و وقت و انرژی خودتون رو برای تجربه ی بهتر زندگی ذخیره کنید.