در ادامه بررسی و ارائه راهکار برای اضافه وزن و عملکرد هورمون ها به یک هورمون نام آشنا میرسیم به اسم «تیرویید».
اغلب ما پیش از اینکه تیروئید رو بعنوان یک غدهی درون ریز بشناسیم، بعنوان نوعی بیماری یا نوعی اختلال در بدن میشناسیم. اما باید یکبار برای همیشه تیروئید رو بشناسیم و ارتباط دوطرفه اش با چاقی رو درک کنیم. (ارتباط دوطرفه یعنی اضافه وزن میتونه منجر به اختلال عملکرد تیرویید و اختلال عملکرد تیرویید هم میتونه منجر به اضافه وزن بشه)
غده تیرویید و هورمون هاش
تیروئید یکی از غدد درون ریز بدن ماست که شبیه به یک پروانه در قسمت پیشین و بالایی نای واقع شده. وظیفهی اصلی این غده ترشخ سه نوع هورمون با نام های تیروکسین thyroxin، تریودوتیرونین thriiodothyronine و کلسیتونینcacitonine هست. دو هورمون اول thyroxine و thriiodothyronine، هورمون های شامل ید هستند که عملکرد تنظیم متابولیسم (سوخت و ساز) کربوهیدارت ها، پروتئین ها و لیپیدها (چربی ها) رو به عهده میگیرند و از همین رو منجر به بالارفتن مصرف اکسیژن و دمای بدن میشوند. (بالا رفتن مصرف اکسیژن یعنی عمل سوختن که منجر به ایجاد حرارت میشه)
هورمون سوم یعنی کلسیتونین calcitonine هم میزان کلسیم خون رو از طریق شتاب دهی به جذب کلسیم در استخوان ها افزایش میدهد.
خب حالا هورمون های مرتبط با غده ی تیروئید رو تا حدی شناختیم ولی یک نکته میماند اون هم اینکه غده ی تیروئید تا حدی تحت مدیریت و کنترل یک غده ی دیگه به اسم هیپوفیز قرار داره. غده ی هیپوفیز که بعنوان مَستر غدد هم شناخته میشه، هورمونی ترشح میکنه به اسم TSH که کار این هورمون، تحریک کردن غده ی تیروئید برای ترشح تیروکسین هست (یعنی غده ی تیروئید برای ترشح تیروکسین به این هورمون که ازهیپوفیز میاد، نیاز داره).
خب تا اینجا تا حد خوبی با تیروئید آشنا شدیم و از آشنایی باهاش خوشوقتیم.
تیروئید و اضافه وزن
خیلی وقتا که بخاطر اضافه وزن خودمون دچار سردرگمی هستیم، از دوستان، آشنایان یا مربی های مختلف میشنویم که شاید تیروئید کم کار داریم و بهتره که آزمایش بدیم.
اینجاست که روزنه امیدی در دلمون روشن میشه که خدا رو شکر، میرم آزمایش میدم و تیروئیدم کم کاره و دکتر بهم دارو میده و یک ماهه سیکس پک میشم. خب، در بعضی موارد هم همینطور میشه یعنی آزمایش میدیم، تیروئیدمون کم کار تشخیص داده میشه، دارو مصرف میکنیم و وزن بدنمون هم کنترل میشه.
ولی در بسیاری از موارد هم، نتیجهی آزمایش حاکی از نرمال بودن عملکرد تیروئید میشه و دارویی تجویز نمیشه و علاوه برمشکلات قبلی ناامیدی از این مورد هم سراغمون میاد (چون تا حد خوبی باور داشتیم که این ممکنه مشکل من باشه) اما ناامید نشید.
علائم اختلال عملکرد تیرویید
احتمالش هست که حق با شما باشه و عملکرد تیروئیدتون با اختلاف همراه باشد ولی آزمایش ها نمایش نمیدن. (چرا که آزمایش ها میزان TSH رو بررسی میکنند که گفتیم، مربوط به غده ی هیپوفیز میشه و با اینکه ارتباط مستقیم با ترشح هورمون های غدهای تیروئید داره ولی ممکنه جای دیگه ای در حال لنگ زدن باشه)
پس اگر مدتی هست که:
- مدام احساس خستگی میکنید
- عملکرد ذهنیتون اونطور که باید نیست
- پوستتون خشک شده
- نسبت به سرما حساس تر شدین
- یبوست رو تجربه میکنید
- یا قدرت عضلانیتون کاهش پیدا کرده
میتونید به تشخیص همون دوستان و آشنایان و البته احساس خودتون مبنی بر اختلالات تیروئیدی اطمینان کنید و براش قدم بردارید. اما چطوری؟
تمرین برای درمان تیروئید و چاقی
طبق نتایج تحقیقات معتبر علمی و بر اساس دانشنامه ی آکادمی پزشکی ورزش آمریکا (NASM) در همین خصوص، به جای مصرف دارو و مکمل ها برای بهبود عملکرد تیروئید و یا کاهش وزن، باید از طریق:
بهبود کیفیت و کمیت خواب
افزایش تحرک و تمرین های مقاومتی با وزنه به طور مستمر
رعایت بهداشت تغذیه ای (مصرف سبزیجات بیشتر و غذاهای فرآوری شده ی کمتر، کربوهیدرات کمتر و پروتئین بیشتر)
عملکرد غده ی پروانه ای شکل زیر گلوتون رو به روزهای اوج خودش برگردونید.
بنابراین با یک برنامهی منظم ورزشی متناسب با زمان و سطح آمادگی جسمانی شما و نیز ایجاد بستری آرام تر در ذهن و زندگی جهت بهبود کیفیت خواب، عملکرد غدد درون ریز شما از جمله غده ی تیرویید به طور طبیعی به وضعیت نرمال نزدیک تر خواهد شد و دستاوردهایی نظیر کاهش یا تناسب وزن، و بهبود عملکرد ذهنی را برای شما به همراه خواهد داشت.
وب اپلیکیشن سلامت فول به شما در مسیر کاشت و پرورش عادت های ورزشی و آرامشی کمک خواهد کرد. در اینجا هم میتوانید یک مدیتیشن برای کاهش التهابات عصبی تجربه کنید و بدون شک عملکرد غدد درون ریز را به حالت تنظیمات اولیه ی سلامتی نزدیک تر کنید.