تنیس البو (درد آرنج): علت، علائم و راهنمای کامل درمان

تنیس البو یا لترال اپی‌کوندیلیت، یکی از شایع‌ترین دلایل درد در ناحیه خارجی آرنج است. این عارضه که بر اثر استفاده بیش از حد از عضلات ساعد و مچ دست ایجاد می‌شود، فقط مخصوص ورزشکاران نیست و افراد زیادی از جمله کاربران کامپیوتر، خانم‌های خانه‌دار و متخصصان مشاغل دستی را درگیر می‌کند.

این راهنما به زبانی ساده و علمی، شما را با علت، علائم، روش‌های تشخیص و جدیدترین رویکردهای درمانی تنیس البو، از جمله فیزیوتراپی و تمرینات موثر، آشنا می‌کند.

تنیس البو چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

تنیس البو یک عارضه ناشی از استفاده بیش از حد (overuse) از عضلات بازکننده (اکستنسور) مچ و انگشتان دست است. نام علمی این عارضه، لترال اپی‌کوندیلیتیس (Lateral Epicondylitis) است که به معنای التهاب اپی‌کوندیل خارجی استخوان بازو است.

[پیشنهاد عکس: دیاگرام آناتومی آرنج که استخوان بازو، اپی‌کوندیل خارجی و محل اتصال تاندون‌های اکستنسور را به وضوح نشان می‌دهد.]

با این حال، تحقیقات جدید نشان داده‌اند که تنیس البو بیشتر یک عارضه تخریبی (degenerative) در تاندون است تا التهابی. التهاب معمولاً فقط در فاز اولیه و حاد بیماری وجود دارد و پس از آن، مشکل اصلی فرسایش و تخریب‌های میکروسکوپی در بافت تاندون است.

علت اصلی ایجاد تنیس البو

در قسمت خارجی آرنج، گروهی از عضلات قرار دارند که از استخوان بازو شروع شده و تا مچ و انگشتان امتداد می‌یابند. این عضلات مسئول حرکاتی مانند بالا بردن مچ دست (اکستنشن) و چرخاندن ساعد به بیرون هستند.

تکرار مداوم این حرکات باعث ایجاد آسیب‌های بسیار ریز (microtrauma) در تاندون مشترک این عضلات، به ویژه تاندون عضله Extensor Carpi Radialis Brevis (ECRB)، می‌شود. ضعف این عضله و عدم فرصت کافی برای ترمیم، منجر به فرآیندی معیوب از تخریب و بازسازی غیرموثر می‌شود که در نهایت به درد و کاهش عملکرد می‌انجامد.

چه کسانی بیشتر در معرض تنیس البو هستند؟

• ورزشکاران: تنیس، بدمینتون، اسکواش و سایر ورزش‌های راکتی.
• مشاغل دستی: نجارها، لوله‌کش‌ها، نقاش‌ها، و مکانیک‌ها.
• کاربران کامپیوتر: استفاده طولانی مدت از موس و کیبورد، به ویژه با ارگونومی نامناسب.
• خانم‌های خانه‌دار: فعالیت‌هایی مانند آشپزی، شست‌وشو و باغبانی.

درمان تنیس البو: از مراقبت خانگی تا فیزیوتراپی

خوشبختانه بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد تنیس البو با روش‌های غیرجراحی با موفقیت درمان می‌شوند. درمان معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه زمان می‌برد و صبر و همکاری بیمار در آن نقشی کلیدی دارد.

مراقبت‌های اولیه و درمان خانگی

این درد یک آسیب خودمحدودشونده (self-limited) است. اقدامات اولیه برای کاهش درد عبارتند از:

• استراحت و اصلاح فعالیت: اولین و مهم‌ترین قدم، کاهش یا توقف فعالیتی است که باعث درد می‌شود.
• کمپرس یخ: قرار دادن یخ روی محل درد به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، چندین بار در روز.
• ماساژ ملایم: ماساژ آرام عضلات ساعد می‌تواند به کاهش تنش کمک کند.
• استفاده از بریس (Tennis Elbow Strap): بستن بریس مخصوص زیر ناحیه دردناک آرنج می‌تواند برای برخی افراد در حین کار مفید باشد.

درمان فیزیوتراپی تنیس البو

فیزیوتراپی موثرترین روش درمانی برای تنیس البو است و شامل موارد زیر است:

1. آموزش به بیمار: شناسایی علت و آموزش راهکارهای اصلاحی.
2. مدالیته‌های ضد درد و التهاب: استفاده از لیزر درمانی، اولتراسوند و شاک ویو تراپی.
3. تمرین درمانی: شامل تمرینات کششی، قدرتی و به ویژه تمرینات برونگرا (Eccentric).
4. منوآل تراپی (درمان‌های دستی): تکنیک‌های تخصصی مانند تکنیک مولیگان می‌توانند به طور چشمگیری درد را کاهش دهند.

نتیجه‌گیری

تنیس البو یک عارضه شایع اما قابل درمان است. کلید اصلی درمان، درک این موضوع است که این مشکل بیشتر یک فرآیند تخریبی در تاندون است. بنابراین، بازسازی تاندون از طریق تمرینات تقویتی هدفمند نقشی حیاتی دارد. با تشخیص صحیح و پیروی از یک برنامه جامع فیزیوتراپی، اکثریت افراد می‌توانند بهبودی کامل پیدا کنند. صبر و استمرار در انجام تمرینات، مهم‌ترین عامل موفقیت شماست.